Διαταραχή προσαρμογής: κατακλύζεστε από προβλήματα;

Μετά από ένα πρόβλημα (απώλεια εργασίας, σοβαρή ασθένεια, διαζύγιο, οικονομικά προβλήματα κ.λπ.) ή μια σημαντική αλλαγή στη ζωή σας (γάμος, γέννηση παιδιού, αλλαγή διεύθυνσης κ.λπ.) είναι πιθανό να αισθανθείτε υπερένταση. Μπορεί να αισθάνεστε νευρικοί, ευερέθιστοι, λυπημένοι ή να έχετε προβλήματα άγχους. Μην ανησυχείτε, είναι απολύτως φυσιολογικό. Ωστόσο, εάν αυτά τα συμπτώματα συνεχιστούν

Διαταραχή προσαρμογής υπάρχει σε Διαγνωστικό και στατιστικό εγχειρίδιο ψυχικών διαταραχών ( DSM-V ) στην κατηγορία των διαταραχών που σχετίζονται με τραύμα και παράγοντες στρες. Αυτά τα τραύματα και οι διαταραχές περιλαμβάνουν σημαντική έκθεση σε ένα τραυματικό ή στρεσογόνο γεγονός που χρησιμεύει ως διαγνωστικό κριτήριο.

Οι διαταραχές που συγκεντρώνονται σε αυτή την κατηγορία είναι οι ακόλουθες:

• Διαταραχή μετατραυματικού στρες.
• Οξεία διαταραχή στρες.
• Διαταραχή αντιδραστικής προσκόλλησης.
• Αποφυγή διαταραχής προσωπικότητας.
• Διαταραχές προσαρμογής.

Η ψυχολογική δυσφορία που συνδέεται με ένα τραυματικό ή στρεσογόνο γεγονός είναι μεταβλητή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα συμπτώματα μπορεί να βασίζονται στο φόβο και το άγχος, αλλά μπορεί επίσης να σημειωθούν επιδράσεις όπως θυμός, κακή διάθεση, εχθρότητα ή διασπαστικά συμπτώματα.

Λόγω αυτής της ποικιλίας των συμπτωμάτων μετά από έκθεση σε α τραυματικό ή αγχωτικό συμβάν Οι διαταραχές που αναφέρονται παραπάνω έχουν ομαδοποιηθεί στην κατηγορία τραύμα και διαταραχές που σχετίζονται με παράγοντες στρες. Μερικοί άνθρωποι ξεπερνούν τις δυσκολίες νωρίτερα από άλλους. Όταν η φάση προσαρμογής σε αυτές τις αλλαγές διαρκεί περισσότερο από τρεις μήνες και η ανάρρωση φαίνεται να είναι ανηφορική, είναι πιθανή περίπτωση διαταραχής προσαρμογής.

Τι σημαίνει διαταραχή προσαρμογής;

Το βασικό χαρακτηριστικό αυτής της διαταραχής είναι η παρουσία συναισθηματικών ή συμπεριφορικών συμπτωμάτων ως απόκριση σε έναν παράγοντα στρες αναγνωρίσιμη. Αυτός ο στρεσογόνος παράγοντας μπορεί να αφορά ένα μεμονωμένο γεγονός (όπως ένας ρομαντικός χωρισμός) ή μια σειρά από στρεσογόνους παράγοντες (όπως προβλήματα στη δουλειά ή στο γάμο).

Στρεσογόνοι παράγοντες (ή προβλήματα, ας πούμε έτσι) μπορεί να εμφανιστούν επανειλημμένα (όπως προσωρινές επιχειρηματικές κρίσεις ή μη ικανοποιητικές σεξουαλικές σχέσεις). Μπορεί επίσης να εμφανίζονται συνεχώς (όπως μια επίμονη ασθένεια ή να ζουν σε μια γειτονιά με υψηλό ποσοστό εγκληματικότητας).

Αυτοί οι στρεσογόνοι παράγοντες μπορεί να επηρεάσουν μόνο το άτομο, ολόκληρη την οικογένεια ή μια μεγαλύτερη ομάδα ή κοινότητα (για παράδειγμα σε περίπτωση φυσικής καταστροφής). Μερικά από αυτά προβλήματα μπορεί να σχετίζονται με την εξέλιξη ορισμένων γεγονότων (π.χ. πηγαίνοντας στο σχολείο, εγκαταλείποντας το σπίτι της οικογένειας, παντρεύομαι, γίνομαι μητέρα...).

Οι διαταραχές προσαρμογής μπορεί επίσης να εμφανιστούν ως συνέπεια του θανάτου ενός αγαπημένου προσώπου όταν η ένταση, η ποιότητα ή η επιμονή των αντιδράσεων πένθους υπερβαίνει τις κανονικές. Η διαταραχή προσαρμογής σχετίζεται επίσης με μεγαλύτερο κίνδυνο αυτοκτονίας και απόπειρας αυτοκτονίας.

Πώς ένας ψυχολόγος διαγιγνώσκει μια διαταραχή προσαρμογής;

Σύμφωνα με το Διαγνωστικό και στατιστικό εγχειρίδιο ψυχικών διαταραχών (DSM-V) πρέπει να πληρούνται τα ακόλουθα διαγνωστικά κριτήρια:

Α. Ανάπτυξη συναισθηματικών ή συμπεριφορικών συμπτωμάτων ως απόκριση σε αναγνωρίσιμο(ους) στρεσογόνο(-ους). Εμφανίζονται στους τρεις μήνες μετά την εμφάνιση του στρεσογόνου παράγοντα.

Β. Τα συμπτώματα ή οι συμπεριφορές είναι κλινικά σημαντικά. Για να προσδιοριστεί η συνάφειά του πρέπει να δηλώνεται ένα ή και τα δύο από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

Έντονη ενόχληση δυσανάλογη με τη σοβαρότητα ή την ένταση του στρεσογόνου παράγοντα.Το εξωτερικό πλαίσιο και οι πολιτισμικοί παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη σοβαρότητα και την εκδήλωση των συμπτωμάτων πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη.
• Σημαντική επιδείνωση της κοινωνικής κατάστασης στην εργασία ή σε άλλους τομείς σημαντικούς για τη ζωή του ατόμου.

Γ. Η αλλοίωση που σχετίζεται με το άγχος δεν πληροί τα κριτήρια άλλων ψυχικών διαταραχών ή δεν αποτελεί απλή επιδείνωση προϋπάρχουσας ψυχικής διαταραχής.

Δ. Τα συμπτώματα δεν αντιπροσωπεύουν φυσιολογικό αξιόπιστο πόνο.

Ε. Μόλις τελειώσει ο στρεσογόνος παράγοντας και οι συνέπειές του, τα συμπτώματα επιμένουν και μετά τους επόμενους έξι μήνες.

Πόσοι τύποι διαταραχών προσαρμογής υπάρχουν;

Σύμφωνα με το Διαγνωστικό και στατιστικό εγχειρίδιο ψυχικών διαταραχών (DSM-V) Μπορεί να εμφανιστούν οι ακόλουθοι τύποι διαταραχών προσαρμογής:

• Με καταθλιπτική διάθεση: κυριαρχεί η κακή διάθεση, η επιθυμία για κλάμα ή η αίσθηση του αποθάρρυνση .
• Με το άγχος: κυριαρχεί η νευρικότητα, η ανησυχία, η ταραχή ή το άγχος αποχωρισμού.
• Με μικτό άγχος και καταθλιπτική διάθεση: Κυριαρχεί ένας συνδυασμός κατάθλιψης και άγχους.
• Με αλλοίωση του συμπεριφορά : κυριαρχεί μια αλλοίωση στον τρόπο συμπεριφοράς κάποιου.
• Με μικτή αλλοίωση συναισθήματος και συμπεριφοράς: κυριαρχούν τα συναισθηματικά συμπτώματα και η αλλοίωση της συμπεριφοράς.
• Μη ειδικές: αφορά αντιδράσεις προσαρμογής που δεν μπορούν να ταξινομηθούν ως ένας από τους συγκεκριμένους υποτύπους αυτής της διαταραχής.

Το DSM-V κάνει επίσης διάκριση μεταξύ οξείας διαταραχής προσαρμογής (εάν η μεταβολή διαρκεί λιγότερο από έξι μήνες) ή επίμονης διαταραχής προσαρμογής (έξι μήνες ή περισσότερο).

Πώς αναπτύσσεται η διαταραχή προσαρμογής;

Και Μόλις φύγει το πρόβλημα τα συμπτώματα δεν διαρκούν περισσότερο από έξι μήνες.

Εάν το πρόβλημα αφορά ένα οξύ συμβάν (π.χ. απόλυση) η έναρξη των συμπτωμάτων είναι συνήθως άμεση -μόλις λίγες μέρες- και η διάρκεια είναι σχετικά μικρή - όχι περισσότερο από μερικούς μήνες. Εάν το πρόβλημα ή οι συνέπειες επιμείνουν, η διαταραχή προσαρμογής μπορεί να συνεχιστεί και να οδηγήσει σε χρόνια ή επίμονη μορφή.

Είναι συχνή η διαταραχή προσαρμογής;

Η διαταραχή προσαρμογής είναι αρκετά συχνή αν και ο επιπολασμός μπορεί να ποικίλλει σημαντικά ανάλογα με τον πληθυσμό που μελετήθηκε και τις μεθόδους αξιολόγησης που εφαρμόζονται. Το ποσοστό των ατόμων σε εξωτερική θεραπεία για προβλήματα ψυχικής υγείας με διάγνωση διαταραχής προσαρμογής κυμαίνεται μεταξύ 5 και 20%.

Σε πλαίσιο ψυχιατρείου το ποσοστό ανεβαίνει και φτάνει εύκολα στο 50% των περιπτώσεων.

Διαταραχή προσαρμογής: παράγοντες κινδύνου

Οι άνθρωποι που ζουν σε ένα δυσμενές περιβάλλον εκτίθενται σε πολυάριθμους στρεσογόνους παράγοντες και ως εκ τούτου διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να υποφέρουν από αυτή τη διαταραχή.

Κατά τη στιγμή της διάγνωσης, το πολιτιστικό πλαίσιο του ατόμου. Θα πρέπει να μελετηθεί εάν η ανταπόκρισή τους στον στρεσογόνο παράγοντα είναι προσαρμοσμένη στο πλαίσιο ή όχι και εάν η σχετική ψυχολογική δυσφορία είναι μεγαλύτερη ή λιγότερο από αυτό που θα περιμένατε.

Τι μπορώ να κάνω αν νομίζω ότι έχω αυτή τη διαταραχή;

Προπαντός συνιστούμε να πάτε σε ένα ψυχολόγος ή ψυχίατρος. Εάν αισθάνεστε ότι σας καταλαμβάνει ένα πρόβλημα, μπορείτε να ακολουθήσετε αυτές τις συμβουλές:

• Προσπαθήστε να θυμηθείτε αν έχετε ήδη βιώσει μια παρόμοια κατάσταση στο παρελθόν και πώς την επιλύσατε.
• Μιλήστε για το πώς νιώθετε με τους φίλους και την οικογένειά σας.
• Βάλτε τις ιδέες σας σε μια σειρά: αν όλα σας φαίνονται σαν μια τεράστια ανησυχία, γράψτε τα προβλήματά σας σε ένα φυλλάδιο και παραγγείλτε τα ανάλογα με το επίπεδο ανησυχίας που σας προκαλούν από το ελάχιστο έως το μεγαλύτερο. Θα δείτε ότι κάποια πράγματα θα φαίνονται λιγότερο σημαντικά.
• Επιλέξτε μόνο ένα πρόβλημα. Ξεκινήστε με αυτό που πιστεύετε ότι είναι πιο εύκολο να λυθεί.
• Σκεφτείτε πώς θα βρείτε μια λύση στο πρόβλημα και αναλάβετε δράση. Ξεκινήστε την αλλαγή.
• Αθληθείτε και περιποιηθείτε τον εαυτό σας χαλαρωτικά μπάνια αφιερώστε μερικές στιγμές αναψυχής…

Εάν τα προβλήματά σας δεν επιλυθούν ή δεν έχετε τον έλεγχο των συμπτωμάτων που προκαλούν, θα πρέπει να πάτε στον οικογενειακό σας γιατρό ή απευθείας σε έναν ψυχολόγο. Οι ψυχολόγοι είναι εκεί για να σας βοηθήσουν είτε υπάρχει διαταραχή είτε όχι.