Τα στάδια ανάπτυξης σύμφωνα με τον Erikson

Ανάμεσα στους διάφορους ψυχαναλυτές βρίσκουμε συγγραφείς που ακολουθούν τα αξιώματα του Φρόιντ με ορθόδοξο τρόπο και άλλους που έχουν κάνει τροποποιήσεις στις υποθέσεις του. Ο Erik H. Erikson ανήκει σε αυτή τη δεύτερη ομάδα από τότε που επέκτεινε και τροποποίησε τη φροϋδική θεωρία. Συγκεκριμένα, έδωσε έμφαση στην επιρροή που ασκεί η κοινωνία στην αναπτυσσόμενη προσωπικότητα δεν θεώρησε το οικογενειακό πλαίσιο ως αποκλειστικά υπεύθυνο για τα στάδια ανάπτυξης .

Στο γενετικό του μοντέλο ο Φρόυντ θεωρεί μια διαδοχή φάσεων που κάθε άτομο φαίνεται να περνά από τη γέννηση μέχρι την ενηλικίωση. Αυτή η διαδοχή σταδίων ονομάζεται φάσεις ψυχοσεξουαλικής ανάπτυξης.

Για την ψυχανάλυση, η σεξουαλικότητα είναι μια διάσταση θεμελιώδους σημασίας αφού αποτελεί μια από τις κύριες κινητήριες δυνάμεις της ζωτικής ενέργειας που κινεί την ανθρώπινη συμπεριφορά.

Αυτή η ζωτική ενέργεια ονομάστηκε από τον Φρόιντ ως λίμπιντο, μια δύναμη που πρέπει να καταπιεστεί και να αφαιρεθεί από τη συνείδηση ​​για να μην προκαλέσει συγκρούσεις.

Σύμφωνα με την ορθόδοξη ψυχανάλυση, η σεξουαλική ενέργεια δεν εμφανίζεται στην εφηβεία αλλά είναι παρούσα από τη γέννηση Και αυτό που είναι ακόμα πιο σημαντικό, σύμφωνα με τον Φρόιντ, κάθε στάδιο συνδέεται με το συναισθηματικό και σεξουαλικό μας κομμάτι. Ως Ο Φρόυντ προσδιόρισε 5 στάδια : στοματική πρωκτική φαλλική λανθάνουσα και γεννητική.

Ο Έρικσον, από την άλλη, δεν δίνει στην ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη τη σημασία που της αποδίδει ο προκάτοχός του. Μάλλον στρέφει το βλέμμα του κοινωνική επιρροή για να εξηγήσει την εξέλιξη της ανθρώπινης ψυχής . Θα μιλήσει λοιπόν για φάσεις ψυχοκοινωνικής ανάπτυξης.

Σε κάθε φάση της ζωής υπάρχει μια κρίση που το άτομο θα πρέπει να ξεπεράσει για να περάσει στην επόμενη φάση.

Τα 8 στάδια ανάπτυξης του Erikson

Ο Έρικσον ήταν πρωτοπόρος στη σκέψη την ανάπτυξη του εγώ ως δια βίου ταξίδι. Ανέπτυξε την έννοια της ανάπτυξης ως μιας διαδικασίας που αποτελείται από οκτώ φάσεις που διαδέχονται η μία την άλλη κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής.

Σε κάθε στάδιο το άτομο πρέπει να ικανοποιήσει τις ανάγκες του, να αναπτύξει τις δεξιότητές του και να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του πλαισίου που είναι συγκεκριμένο για την ηλικία του.

Ελλείψει επίλυσης της κρίσης που συνοδεύει κάθε φάση, δεν μπορεί να υπάρξει υγιής ανάπτυξη για το άτομο. Κατά συνέπεια είναι απαραίτητο να ολοκληρωθεί με επιτυχία κάθε στάδιο για να προχωρήσουμε επαρκώς στο επόμενο . Τα στάδια που έλαβε υπόψη ο συγγραφέας είναι τα ακόλουθα:

Βασική εμπιστοσύνη και δυσπιστία.Εκδηλώνεται από τη γέννηση μέχρι περίπου τον πρώτο χρόνο της ζωής. Σε αυτό το στάδιο το νεογέννητο θα βασίζεται σε άλλους για να ικανοποιήσει τις πρωταρχικές του ανάγκες. Τα παιδιά μπορούν να μάθουν να βλέπουν τον κόσμο ως ένα επικίνδυνο μέρος εάν οι κηδεμόνες τους επιδεικνύουν μια απορριπτική στάση ή εάν γίνονται υπερπροστατευτικοί εμποδίζοντας τα μικρά να εξερευνήσουν. Σε αυτό το στάδιο οι κύριοι κοινωνικοί παράγοντες είναι οι γονείς (ή οι κηδεμόνες) και άλλα πρόσωπα προσκόλλησης.

Αυτονομία, ντροπή και αμφιβολία.Αυτή η φάση ξεκινά από τον πρώτο χρόνο και επεκτείνεται έως και τρία χρόνια ζωής. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να είναι ανεξάρτητα όταν πρόκειται να ντυθούν, να αποκοιμηθούν ή να φάνε. Αν δεν τα καταφέρουν, μπορεί να αμφιβάλλουν για τις ικανότητές τους και να ντρέπονται για τον εαυτό τους. Εδώ είναι οι κύριοι κοινωνικοί φορείς οι γονείς .

Πρωτοβουλία και ενοχές.Σε αυτή τη φάση η αποστολή του παιδιού είναι να συνειδητοποιήσει ότι έχει πνεύμα πρωτοβουλίας το οποίο, εάν εφαρμοστεί, δεν πρέπει να έρχεται σε σύγκρουση με τα δικαιώματα, τα προνόμια ή τους στόχους άλλων, ώστε να μην αισθάνεται ένοχος. Ο κοινωνικός παράγοντας είναι η οικογένεια. Αυτή είναι μια φάση που εμφανίζεται μεταξύ 3 και 6 ετών.

Οι άλλες φάσεις ανάπτυξης σύμφωνα με τον Erikson

Εργατικότητα και αίσθηση κατωτερότητας.Από την ηλικία των 6 έως περίπου την ηλικία των 12 ετών, τα παιδιά μπαίνουν σε μια φάση όπου συγκρίνονται με τους συνομηλίκους τους. Πρέπει να κατέχουν κοινωνικές και ακαδημαϊκές δεξιότητες για να αισθάνονται αυτοπεποίθηση. Η αποτυχία σε αυτόν τον τομέα θα δημιουργήσει ένα σύμπλεγμα κατωτερότητας. Ο κοινωνικός παράγοντας εδώ είναι ο δάσκαλος.

Σύγχυση ταυτότητας και ρόλου.Αυτή η φάση ξεκινά γύρω στα 12 και διαρκεί μέχρι την ηλικία των 20 ετών. Ο έφηβος προσπαθήστε να απαντήσετε σε ερωτήσεις που σχετίζονται με την ταυτότητά σας. Πρέπει να αναλάβει βασικές κοινωνικές ταυτότητες και ευθύνες για να μην μπερδευτεί με τους ρόλους που θα αναλάβει ως ενήλικας. Ο κύριος κοινωνικός παράγοντας εκπροσωπείται από τους συνομηλίκους του.

Οικειότητα και απομόνωση.Στην αρχή της ενηλικίωσης και μέχρι την ηλικία των 40 ετών, είναι απαραίτητο να δημιουργήσετε σταθερές φιλίες και να αναπτύξετε ένα αίσθημα αγάπης και αλληλεγγύης. Διαφορετικά, μπορεί να προκύψουν συναισθήματα όπως απομόνωση ή μοναξιά. Ο κοινωνικός παράγοντας δίνεται από συνεργάτες και φίλους.

Γενιότητα και στασιμότητα.Διαρκεί από 40 έως 65 ετών. Προβλέπει την αύξηση του παραγωγικότητα της εργασίας οικογενειακή εκπαίδευση και μέριμνα για τις ανάγκες των παιδιών. Ελλείψει αυτών των ευθυνών θα μείνουμε στάσιμοι στη φάση και θα πέσουμε στον εγωκεντρισμό. Οι κοινωνικοί παράγοντες είναι η σύζυγος, τα παιδιά και τα πολιτισμικά πρότυπα.

Ακεραιότητα του εγώ και απόγνωση.Στα γηρατειά, ξεκινώντας από την ηλικία των 65 ετών, ο ενήλικας κοιτάζει πίσω και μπορεί να ζήσει μια σημαντική παραγωγική και χαρούμενη εμπειρία ή μια βαθιά απογοήτευση με ανεκπλήρωτες υποσχέσεις και στόχους που δεν έχουν ολοκληρωθεί. Προσωπικές και ιδιαίτερα κοινωνικές εμπειρίες σηματοδοτούν τον τρόπο με τον οποίο θα επιλυθεί αυτή η τελική κρίση. Ο κύριος κοινωνικός παράγοντας είναι η ανθρωπότητα.

Η δύναμη του εγώ

Ο Erikson προτείνει την επίλυση καθεμίας από τις κρίσεις που προκύπτουν στις διάφορες φάσεις της ανάπτυξής μας. Με την επίλυση καθεμιάς από αυτές τις συγκρούσεις το άτομο θα αναπτυχθεί συναισθηματικά και ψυχολογικά. Αλλά για να επιλύσετε τις συγκρούσεις που προκύπτουν είναι εξαιρετικά σημαντικό να αποκτήσετε τις απαραίτητες δεξιότητες για το σκοπό αυτό.

Η απόκτηση αυτών των δεξιοτήτων χάρη στους κοινωνικούς μας παράγοντες και η δυνατότητα επίλυσης όλων των κρίσεων που προκύπτουν θα μας απαλλάξει από ψυχοπαθολογία . Αν δεν μπορούμε μπορεί να παγιδευτούμε σε μια από αυτές τις φάσεις που θα μας εμπόδιζε να προχωρήσουμε.

Μόλις αποκτήσουμε τις απαραίτητες δεξιότητες, βιώνουμε ένα ευχάριστο συναίσθημα δύναμης που ονομάζεται δύναμη του εγώ.