Οι σκέψεις μας επηρεάζουν σημαντικά την ψυχική μας υγεία. Η εξάσκηση ορισμένων συνηθειών σκέψης και η αντίσταση στην αλλαγή γεννούν την πραγματικότητά μας. Υπάρχει μια πραγματικότητα έξω από εμάς και στην πραγματικότητα δεν αλληλεπιδρούμε μαζί της. Η μόνη πραγματικότητα με την οποία ζούμε πραγματικά είναι μια προσομοίωση που δημιουργήσαμε εμείς εγκέφαλος μέσα από τις σκέψεις μας και που μπορεί να είναι ή όχι παρόμοια με την εξωτερική.
Θεωρητικά, όσο λιγότερο παραμορφωμένες είναι οι σκέψεις μας, τόσο πλησιάζουμε στην αλήθεια. Το πρόβλημα προκύπτει όταν έχουμε εκπαιδευτεί με γενικεύσεις προκαταλήψεις και διχογνωμίες που μας απομακρύνουν από αυτήν. Η σκέψη είναι σαν να αναπνέουμε το κάνουμε χωρίς να το καταλαβαίνουμε αλλά δεν μπορούμε να πιστέψουμε όλα όσα σκεφτόμαστε. Υπολογίζεται ότι μόνο το 20% περίπου των σκέψεών μας υλοποιείται.
Τα ανθρώπινα όντα έχουν σκέψεις που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα της παρούσας στιγμής . Αυτές οι σκέψεις ονομάζονται παραμορφωμένες ή παράλογες σκέψεις. Είναι ιδέες που μας έρχονται στο μυαλό και μας εμποδίζουν να δούμε την αληθινή πραγματικότητα των πραγμάτων. μας οδηγούν σε λάθη και αυτό επηρεάζει σημαντικά τη συναισθηματική μας κατάσταση.
Είναι οι ερμηνείες της πραγματικότητας και όχι η ίδια που μας κάνουν σταθερούς ή ασταθείς ανθρώπους σε συναισθηματικό επίπεδο. Αυτό που σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας και τις εμπειρίες μας είναι αυτό που πραγματικά μας προκαλεί προβλήματα άγχους ή/και κατάθλιψης επικρατεί στον πρώτο κόσμο και όχι η ίδια η κατάσταση. Δύο άνθρωποι που αντιμετωπίζουν την ίδια κατάσταση μπορούν να την βιώσουν και να την κατανοήσουν διαφορετικά, αποδεικνύοντας ότι η πραγματικότητα είναι τελικά δημιούργημα των σκέψεών μας.
Η πραγματικότητα είναι αυτό που μένει ακόμα κι όταν σταματήσεις να πιστεύεις σε αυτήν
Αν θέλετε να αλλάξετε, αλλάξτε τις σκέψεις σας
Η ψυχολογία βασίζει μέρος των θεραπειών της στην αντικατάσταση του παράλογες σκέψεις με άλλα που ταιριάζουν καλύτερα στα πραγματικά γεγονότα. Το να μάθουμε να μετατρέπουμε τις παράλογες σκέψεις σε ορθολογικές είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της σκέψης προσαρμοσμένης στην πραγματικότητα. Οι άνθρωποι που είναι σε θέση να αλλάξουν αυτές τις σκέψεις μπορούν να έχουν μεγάλο έλεγχο στα συναισθήματά τους και να μπορείς να παίρνεις καλύτερες αποφάσεις.
Μία από τις πιο ευρέως χρησιμοποιούμενες κλινικές τεχνικές για την αλλαγή ακατάλληλων σκέψεων είναι η συζήτηση με το οποίο παρουσιάζεται στον ασθενή πώς να τροποποιεί τις πεποιθήσεις του μέσω ερωτήσεων που διατυπώνονται σύμφωνα με ορθολογικές παραμέτρους μέχρι να καταστεί ικανός να δημιουργήσει μια πολύ πιο προσαρμοστική εναλλακτική σκέψη. Ο απώτερος στόχος του ασθενούς είναι να μπορεί να αντικαταστήσει ή να τελειοποιήσει τις σκέψεις του ανεξάρτητα.
Όσο περίπλοκες κι αν είναι οι περιστάσεις, όπως η απόλυση ή ο χωρισμός ενός ζευγαριού, μπορεί να είναι δεν βελτιώνονται παρά τις προσπάθειές μας . Σε πολλές δύσκολες καταστάσεις το περιθώριο δραστηριότητάς μας συνεπάγεται περισσότερη δράση στις σκέψεις μας παρά στην ίδια την πραγματικότητα.
Ο καθένας μπορεί να ξέρει, αλλά η τέχνη της σκέψης είναι το πιο σπάνιο δώρο της φύσης
Πώς να σκέφτεστε με υγιή και ορθολογικό τρόπο;
Τα γεγονότα δεν προκαλούν συναισθηματικά και συμπεριφορικά προβλήματα που προκαλούνται από πεποιθήσεις που δημιουργούνται από την ερμηνεία των προβλημάτων. Μία από τις βασικές πτυχές που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι η διάκριση μεταξύ ορθολογικών πεποιθήσεων και παράλογων πεποιθήσεων.
Το να σκέφτεσαι ορθολογικά σημαίνει να σκέφτεσαι σχετικιστικά εκφράζονται με όρους επιθυμιών και προτιμήσεων (θα ήθελα θα προτιμούσα θα ήθελα…). Όταν οι άνθρωποι σκέφτονται υγιεινά ακόμα κι όταν δεν παίρνουν αυτό που θέλουν αρνητικά συναισθήματα που δημιουργούνται από αυτές τις καταστάσεις δεν εμποδίζουν την επίτευξη νέων στόχων ή αποφάσεων.
Αντίθετα, η σκέψη με δογματικό και απολυταρχικό τρόπο μας οδηγεί να εκφραζόμαστε με όρους υποχρέωσης, αναγκαιότητας ή απαίτησης (πρέπει, είμαι υποχρεωμένος). Η αποτυχία προκαλεί ακατάλληλα αρνητικά συναισθήματα (κατάθλιψη, ενοχή, θυμό, άγχος, φόβος) που παρεμβαίνουν στην επίτευξη των στόχων και προκαλούν αλλαγές συμπεριφοράς όπως η απομόνωση, η τάση για αποφυγή ή διαφυγή και η κατάχρηση τοξικών ουσιών.
Όλα εξαρτώνται από το πώς βλέπουμε τα πράγματα και όχι από το πώς είναι στην πραγματικότητα.
