Μεγάλα Ψάρια Το (2003) σε σκηνοθεσία Tim Burton είναι μια ταινία γεμάτη συμβολισμούς και μεταφορές για τη ζωή. Δεν παρουσιάζει τα χαρακτηριστικά σκοτεινά και απαίσια γοτθικά σενάρια του Μπάρτον αντίστροφα Μεγάλα Ψάρια είναι χρώμα, φως και αρμονία.
Η ταινία αφηγείται τη ζωή του Έντουαρντ Μπλουμ και τη σχέση του με τον γιο του Γουίλ που ζει στο Παρίσι με την έγκυο γυναίκα του. Εδώ και αρκετά χρόνια η σχέση των δύο έχει επιδεινωθεί σε σημείο που η επικοινωνία τους γίνεται μέσω της μητέρας του Γουίλ, Σάντρα. Μια μέρα η Σάντρα τηλεφωνεί στον γιο της για να του το πει αυτό Ο πατέρας του είναι βαριά άρρωστος, κάτι που ωθεί τον Γουίλ να ταξιδέψει με τη γυναίκα του για να τον επισκεφτεί.
Μεγάλο ψάρι: η σχέση πατέρα-γιου
Ο Έντουαρντ και ο Γουίλ είχαν καλές σχέσεις σχέσεις σε όλη την παιδική ηλικία του Γουίλ αλλά καθώς μπήκαν στην ενηλικίωση οι δυο τους είχαν απομακρυνθεί. Ο Έντουαρντ ήταν γνωστός για τις ιστορίες του για εξαιρετικές πράξεις γεμάτες με ακόμη πιο απίστευτους χαρακτήρες (γίγαντες μάγισσες λυκάνθρωπους...). Στον Γουίλ άρεσαν αυτές οι ιστορίες ως παιδί. Αλλά καθώς μεγάλωνε συνειδητοποίησε πόσο εξωπραγματικοί ήταν και αναδύθηκε μέσα του η επιθυμία να μάθει την αληθινή ιστορία του πατέρα του. Στην πραγματικότητα, ο Γουίλ δεν δέχτηκε ότι ο πατέρας του, αφηγούμενος τις περιπέτειές του, δεν έμεινε σε αυτό που πραγματικά συνέβη.
Θα επέμενε να του πει την αλήθεια ο πατέρας του, αλλά ο Έντουαρντ, πολύ περήφανος για τις ιστορίες του, δεν άφησε ποτέ τον εαυτό του να πειστεί. Το παράδοξο αντιπροσωπεύεται από τον ρόλο του Will που, ως επαγγελματίας συγγραφέας, έχει συνηθίσει να γράφει για γεγονότα που δεν συνέβησαν ποτέ. Στην ταινία μπορούμε να παρατηρήσουμε πώς ο Έντουαρντ και ο Γουίλ τελικά δεν διαφέρουν τόσο: ο πρώτος λέει ιστορίες, ο δεύτερος τις γράφει.
Το συναρπαστικό με τα παγόβουνα είναι ότι μπορείτε να δείτε μόνο το 10% από αυτά, ενώ το άλλο 90% είναι κάτω από τη στάθμη του νερού. Και μαζί σου είναι το ίδιο μπαμπά που βλέπω μόνο ένα μικρό κομμάτι να βγαίνει έξω από το νερό.
-Γουίλιαμ Μπλουμ Μεγάλα Ψάρια –
Ο Γουίλ δεν μπορεί να δεχτεί τον πατέρα του, δεν τον εμπιστεύεται και μάλιστα έχει εφεύρει κάποιες υποθέσεις σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσει τις απουσίες του στην παιδική του ηλικία. Όταν συνειδητοποιεί ότι η ζωή του πατέρα του φτάνει πλέον στο τέλος της ανακουφίζεται: Η ζωή του Έντουαρντ σβήνει. ένα άλλο πρόκειται να ξεκινήσει και ο Γουίλ θα είναι η πατρική φιγούρα που θα χρειαστεί ο γιος του.
Στην αρχή ο Γουίλ κρίνει τον πατέρα του, τον επικρίνει και τον θεωρεί κακό παράδειγμα: ωστόσο το έργο του να είσαι γονιός δεν είναι καθόλου απλό και σύντομα και αυτός θα πρέπει να αντιμετωπίσει την ίδια κατάσταση. Θα θέλει να είναι α πατέρας εντελώς διαφορετικό από αυτό που ήταν για εκείνον ο Έντουαρντ λέτε πάντα την αλήθεια στο παιδί σας. Ωστόσο, σιγά σιγά θα καταλήξει να αποδεχτεί τον πατέρα του κατανοώντας την απόλυτη αλήθεια του. ο πατέρας του θα του αφήσει τις ιστορίες του ως κληρονομιά.
Οι μεταφορές στο Big Fish
Μεγάλα Ψάρια είναι μια ιστορία που παρουσιάζει και αναμειγνύει μια μεγάλη ποικιλία αφηγήσεων και επεισοδίων ; είναι η ιστορία της ζωής του Έντουαρντ Μπλουμ. Το όνομα που μας δόθηκε κατά τη γέννηση Bloom στα αγγλικά σημαίνει να ανθίσει και αυτό ακριβώς κάνει ο Edward. Όπως τα λουλούδια, φτάνει στο μέγιστο μεγαλείο του και σταδιακά σαπίζει. Υπάρχουν πολλά μεταφορές παρόντες στην ταινία και προσπαθήσαμε να συμπεριλάβουμε τα πιο σημαντικά ή ενδιαφέροντα σε αυτό το άρθρο:
Το ψάρι
Όταν ο Έντουαρντ αφηγείται τις περιπέτειες της παιδικής του ηλικίας, το ψάρι εμφανίζεται ως μια σημαντική φιγούρα στην ιστορία. Είναι στην πραγματικότητα το υποκείμενο θέμα της ταινίας που παρουσιάζεται από την αρχή ως μεταφορά για τον ίδιο τον Έντουαρντ. Ως παιδί είχε διαβάσει για ένα ψάρι που προσάρμοσε το μέγεθός του στο μέρος που βρισκόταν και στη φύση μπορούσε ακόμη και να τριπλασιάσει τον όγκο του.
Ο Έντουαρντ τότε καταλαβαίνει ότι είναι σαν το ψάρι και ότι το ενυδρείο αντιπροσωπεύει τα όριά του. Συνειδητοποιεί πώς να πετύχει σε αυτό που θέλει, πρέπει να αρχίσει να αναγνωρίζει αυτούς τους περιορισμούς. Στη συνέχεια, η μεταφορά λέει ότι φεύγοντας από το ενυδρείο αποκτάμε ελευθερία, αποφασίζουμε τις πράξεις μας και πετυχαίνουμε μεγαλείο. Ταυτόχρονα, η έξοδος από το ενυδρείο μπορεί να είναι τρομακτική γιατί δεν γνωρίζουμε τι θα συναντήσουμε έξω.
Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι ίσως δεν είστε εσείς που είστε πολύ μεγάλοι αλλά αυτή η χώρα είναι πολύ μικρή;
– Έντουαρντ Μπλουμ Μεγάλα Ψάρια-
Το μάτι
Τι πρέπει να φοβηθούμε αν γνωρίζουμε ήδη το τέλος μας; Στις ιστορίες που συνοδεύουν τα παιδικά χρόνια του Έντουαρντ εμφανίζεται μια μάγισσα με κρυστάλλινο μάτι που κοιτάζοντάς το αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο θα πεθάνει. Ο Έντουαρντ τον κοιτάζει ξέρει πώς θα πεθάνει και το δέχεται. Όταν βρίσκεται σε μια επικίνδυνη κατάσταση, το αντιμετωπίζει λέγοντας στον εαυτό του ότι δεν θα πεθάνω έτσι, καταφέρνοντας έτσι να ξεπεράσει τα εμπόδια και να συνεχίσει την πορεία του. Ο Έντουαρντ αποδέχεται τη μοίρα του που είναι ίδια με όλα τα ανθρώπινα όντα: τον θάνατο. Αντιμετωπίζει και νικά τη μοίρα χωρίς να αφήνει τον φόβο να τον κυριεύσει.
Άστον
Ο Άστον είναι το ενυδρείο του Έντουαρντ, το μέρος όπου γεννήθηκε. Μια μικρή και περιοριστική χώρα για έναν άνθρωπο με μεγάλα όνειρα και φιλοδοξίες. Ωστόσο, θα μπορούσε κάλλιστα να εκμεταλλευτεί τη μεγάλη φήμη που απολαμβάνει μεταξύ των συγχωριανών του για να πετύχει σπουδαία πράγματα χωρίς να εγκαταλείψει το ενυδρείο και επομένως χωρίς να χρειαστεί να αντιμετωπίσει ιδιαίτερα εμπόδια.
Το ενυδρείο είναι η ζώνη άνεσής μας. Ο κομφορμισμός το μέρος όπου νιώθουμε ασφάλεια και από το οποίο είναι δύσκολο να ξεφύγουμε. Είναι όμως και ένα μέρος όπου η δυνατότητα μάθησης είναι περιορισμένη. Αυτός είναι ο λόγος που ο Έντουαρντ προτιμά να αντιμετωπίζει το άγνωστο και να εγκαταλείψει τη ζώνη άνεσής του.
Φάντασμα
Αφού φύγει από τον Ashton και ξεκινήσει το ταξίδι του, ο Edward πρέπει να αντιμετωπίσει πολλά εμπόδια μέχρι να φτάσει στο Specter μια ουτοπική χώρα όπου όλοι οι κάτοικοι περπατούν ξυπόλητοι και όπου τίποτα δεν συμβαίνει ποτέ .
Εκεί γνωρίζει έναν παλιό κάτοικο του Άστον Νόρτερ Γουίνσλοου, έναν γνωστό ποιητή της πόλης που, όπως και ο Έντουαρντ, προοριζόταν για σπουδαία πράγματα και γι' αυτό είχε κάνει το ίδιο ταξίδι πριν από χρόνια. Ωστόσο, ο Norther έπεσε σε μια παγίδα και δεν μπόρεσε ποτέ να συνεχίσει την καριέρα του ως ποιητής και μάλιστα κατέληξε σε ένα άλλο ενυδρείο: το Spectre, που αν και ένα μαγευτικό μέρος δεν είναι τίποτα άλλο από μια άλλη ζώνη άνεσης.
Ο Έντουαρντ μπαίνει στον πειρασμό να μείνει εκεί αλλά καταφέρνει να αντιδράσει και να συνεχίσει την πορεία του - ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς . Το όνομα της πόλης δεν είναι τυχαίο, μάλλον είναι μια σαφής αναφορά σε φαντάσματα και εμφανίσεις. Γι' αυτό, εκτός από ενυδρείο, είναι και ένα απατηλό μέρος. Ένα παράδειγμα αντιπροσωπεύεται από ένα ψάρι του ποταμού που ο Έντουαρντ μπερδεύει με γυναίκα γιατί ανάλογα με το άτομο που το κοιτάζει, το ζώο παίρνει το σχήμα των επιθυμιών του παρατηρητή. Εδώ νιώθουμε την επιθυμία του Έντουαρντ να γνωρίσει μια γυναίκα.
Το δαχτυλίδι
Για να φτάσει ένα ψάρι στο μέγιστο μέγεθός του δεν πρέπει να πιαστεί. Ομοίως, ο Έντουαρντ πρέπει να αποφεύγει όλα τα δίκτυα που εμφανίζονται στη ζωή του.
Θα πρέπει να αποφύγει την επιστροφή σε ένα ενυδρείο τουλάχιστον μέχρι να πετύχει όλους τους στόχους του και να ολοκληρώσει τη μαθησιακή του φάση. Ωστόσο, το γνωρίζουμε αν συναντήσετε το σωστό δίχτυ είναι εύκολο να ρισκάρετε να πέσετε σε αυτό. Στο ταξίδι του ο Έντουαρντ συναντά πολλά δίκτυα που θα απορρίψει μέχρι να βρει το κατάλληλο.
Όπως το ψάρι για το οποίο μιλάει ο Έντουαρντ άφησε τον εαυτό του να πιαστεί από μια βέρα, το ίδιο θα κάνει και με τη Σάντρα. Πριν φτάσει όμως κοντά της, έπρεπε να ξεπεράσει άπειρα εμπόδια, να βγει από τη ζώνη άνεσής της, να φτάσει στο σωστό επίπεδο μάθησης και τελικά να βγάλει τα παπούτσια της σε μια νέα ζώνη άνεσης.
Τα παπούτσια
Τα παπούτσια χρησιμοποιούνται για να προστατεύουν τα πόδια μας όταν περπατάμε. Όταν είμαστε στο σπίτι δεν το χρειαζόμαστε πια. Στο Spectre όλοι οι κάτοικοι είναι ξυπόλητοι. Δεν χρειάζεται να πάνε πουθενά πια και κατά συνέπεια δεν χρειάζεται να φορούν παπούτσια. Ο Έντουαρντ φεύγει από τη χώρα του Spectre χωρίς τα παπούτσια του. Απροστάτευτος γιατί από εκείνη τη στιγμή θα αντιμετωπίσει τη ζώνη πανικού του. Ομοίως, στο τέλος της ζωής μας δεν χρειαζόμαστε πλέον τα παπούτσια που μπορούμε να αφήσουμε στην άκρη.
Μεγάλα Ψάρια είναι μια φανταστική σύγχρονη ιστορία που μας δείχνει μια ιδιαίτερη οπτική για τη ζωή και την αποδοχή της. Καθένας από εμάς είναι ικανός να πετύχει εξαιρετικά πράγματα και να νικήσει τους φόβους του καθώς και να βγείτε από τη ζώνη άνεσής σας και να χαράξετε το δικό σας μονοπάτι.
-ΚΑΙ Rose Bloom Μεγάλα Ψάρια-
