Ο μύθος του Υμέναιου συνδέεται στενά με τον γάμο. Δεν είναι ξεκάθαρο αν η λέξη hymén ή hymen που αντιστοιχεί στη μεμβράνη που υπάρχει στο κολπικό άνοιγμα των παρθένων γυναικών προέρχεται από το όνομα του θεού ή αν η ελληνική θεότητα βαπτίστηκε ξεκινώντας από αυτόν τον όρο. Η δεύτερη επιλογή είναι ίσως η πιο εύλογη.
Όπως συμβαίνει συχνά με την ελληνική μυθολογία, υπάρχουν διαφορετικές εκδοχές του μύθου του Υμέναιου. Ένας από αυτούς περιγράφει αυτόν τον ανήλικο θεό ως γιο του Διόνυσου, θεού του κρασιού και της γονιμότητας, και της Αφροδίτης, θεάς του έρωτα και της ομορφιάς. Μια άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι ήταν γιος του Απόλλωνα, θεού της ομορφιάς και της μουσικής, και μια από τις μούσες του, πιθανώς η Καλλιόπη, θεά της επικής ποίησης και της ευγλωττίας.
Ο γάμος είναι η κύρια αιτία διαζυγίου.
-Γκρούτσο Μαρξ-
Υπάρχει και μια τρίτη εκδοχή για την προέλευση του μύθου του Υμέναιου σύμφωνα με την οποία ο πρωταγωνιστής μας δεν ήταν θεός στην αρχή αλλά θνητός γιος του Μάγνη. Όλες οι τρεις εκδόσεις έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: τον περιγράφουν ως νεαρό άνδρα εξαιρετικής ομορφιάς . Στο τρίτο όμως περιγράφεται ότι έχει τόσο όμορφη εμφάνιση που Απόλλων το ερωτεύτηκε και δεν έφυγε ποτέ ξανά από το σπίτι του.
Ο μύθος του Υμέναιου
Ο Υμέναιος ήταν ένας νεαρός θνητός εξαιρετικής ομορφιάς αλλά με πολύ φτωχό απόθεμα. Είχε την ατυχία να ερωτευτεί την κόρη ενός από τους πλουσιότερους άνδρες της Αθήνας καταδικάζοντας τον εαυτό του σε α αδύνατη αγάπη λόγω της ταπεινής καταγωγής του σε σύγκριση με αυτές του κοριτσιού.
Τα συναισθήματά του για το κορίτσι τον οδήγησαν να την ακολουθεί παντού χωρίς να τον βλέπουν. Όπου κι αν ήταν εκεί ήταν επίσης κρυμμένος να τη θαυμάζει αλλά αρκετά κοντά για να ακούσει τις συζητήσεις της. Έτσι ανακάλυψε ότι μαζί με άλλες γυναίκες σκόπευε να πάει με πομπή στην Ελευσίνα για να προσφέρει θυσία στη Δήμητρα, την ελληνική θεά της γεωργίας.
Ο μύθος του Υμέναιου λέει ότι ο νεαρός αποφάσισε να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία για να έρθει πιο κοντά στο κορίτσι. Δεδομένου ότι οι άνδρες δεν επιτρέπονταν στην πομπή, αποφάσισε να ντυθεί γυναίκα και μπείτε στην ομάδα. Εκεί ομορφιά του Υμέναιου ήταν τέτοιος που μπερδεύτηκε εύκολα με γυναίκα.
Ευκαιρία προς εκμετάλλευση
Λίγες ώρες μετά την αναχώρηση το πλοίο στο οποίο απέπλευσαν οι γυναίκες αναχαιτίστηκε από κάποιους πειρατές. Ανέλαβαν το κουμάντο της βάρκας και των γυναικών μέσα, κατευθυνόμενοι προς ένα έρημο μέρος στην ακτή. Μόλις έφτασαν αποφάσισαν να κλείσουν τα μάτια τους για να ξεκουραστούν λίγο. Ο Υμέναιος το εκμεταλλεύτηκε αυτό.
Ο νεαρός έδειξε την ταυτότητά του στα κορίτσια και έκανε ένα σχέδιο. Έτσι κατάφεραν να επιτεθούν στους πειρατές και να τους καταστρέψουν τον έναν μετά τον άλλον. Στο τέλος του εγχειρήματος το κορίτσι που αγαπούσε τον είχε ερωτευτεί παράφορα.
Ο Υμέναιος ανέλαβε τον έλεγχο του πλοίου και οδήγησε τις γυναίκες σε ασφαλές μέρος. Μετά επέστρεψε στην Αθήνα για να πει τι έγινε. Ανήγγειλε ότι θα ελευθερώσει τις γυναίκες μόνο αν ως αντάλλαγμα του έδιναν γάμο με τη γυναίκα που αγαπούσε. Οι Αθηναίοι δέχτηκαν πρόθυμα το αίτημά του και, όπως συμφωνήθηκε, ξεκίνησαν οι προετοιμασίες του γάμου.
Ένας μύθος που μεταμορφώθηκε σε παράδοση
Ο μύθος του Υμέναιου λέει για έναν γάμο που ετοιμάστηκε μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια ανάμεσα σε δύο βαθιά ερωτευμένους νέους και τους ανθρώπους της Αθήνας έτοιμους να τους γιορτάσουν. Στο τέλος της τελετής, όμως, ο Imeneo έπεσε ξαφνικά νεκρός στο έδαφος.
Ο νεκρός νεαρός και το κορίτσι άρχισαν να γκρινιάζουν βαθιά. Και οι δύο αρνήθηκαν να δεχτούν τη μοίρα τους και προσευχήθηκαν στους θεούς να μην τους στερήσουν την ευτυχία τους. Ένας από τους καλεσμένους στο γάμο θεός Ασκληπιός της ιατρικής και της θεραπείας αποφάσισε να παρέμβει και να αναζωογονήσει το Imeneo, συγκινημένος από τα δάκρυα του ζευγαριού.
Από τότε του δόθηκε το καθήκον να παρευρεθεί σε όλους τους γάμους καθώς η απουσία του ήταν ένδειξη κακής τύχης για τα παντρεμένα ζευγάρια. Για το λόγο αυτό σε κάθε γάμο οι Έλληνες φωνάζουν Hymeneus Hymene! Ω Hymen καλός οιωνός για τη νέα ένωση .
